จับตาดู พฤติกรรมนักพนัน เข้าใจเล่น เพื่อป้องกันการเสพติด

Ye Jin
10 ต.ค. 25
17:30
148 views

จับตาดู พฤติกรรมนักพนัน เพราะการเล่นพนัน ไม่ได้เป็นแค่ความสนุก หรือความตื่นเต้นเท่านั้น แต่ยังซ่อนความเสี่ยงทั้งทางการเงิน ครอบครัว และสุขภาพจิต เอาไว้ การเข้าใจพฤติกรรม สาเหตุการติด และวิธีป้องกัน จะช่วยให้เล่นพนันอย่างมีสติ และลดผลเสียที่อาจเกิดขึ้นได้

อธิบายถึงความหมายของนักพนัน
เปิดข้อมูลประวัติการพนัน
เข้าใจพฤติกรรมการเสพติดการพนัน

อธิบายความหมายของนักพนัน

นักพนัน คือคนที่เข้าร่วมกิจกรรมเสี่ยงโชคโดยใช้เงินหรือสิ่งมีค่าเดิมพันเพื่อหวังผลตอบแทน ไม่ว่าจะเป็นการเล่นคาสิโน สล็อต หวย หรือพนันกีฬา

จุดสำคัญคือการตัดสินใจบนพื้นฐานของ “ความไม่แน่นอน” นักพนันบางคนเล่นเพื่อความสนุกหรือคลายเครียด ขณะที่บางคนอาจจริงจังจนกลายเป็นปัญหา

ความแตกต่างอยู่ที่การควบคุมตัวเอง และเข้าใจความเสี่ยง การพนันจึงควรถูกมองว่าเป็นความบันเทิงรูปแบบหนึ่ง ที่ต้องเล่นอย่างมีสติ และรู้ขอบเขตของตัวเอง

บอกเล่าประวัติการพนันให้เข้าใจ

การพนันมีต้นกำเนิดจากจีนราว 100 ปีก่อนคริสต์ศักราช ก่อนจะแพร่เข้าสู่สยามผ่านพ่อค้าจีน หรือชาวอินเดีย โดยมีหลักฐานชัดเจนในสมัยอยุธยาตอนปลาย (พ.ศ. 2231–2275) กับเกม “กำตัด” คล้ายกำถั่วของจีน

ต่อมาคนไทยนิยมเล่นพนันพื้นบ้าน เช่น ชนไก่ แข่งเรือ กัดปลา และเมื่อมีชาวต่างชาติเข้ามามากขึ้น การพนันแบบหวย และลอตเตอรี่ก็แพร่หลาย จนสมัยพระเจ้าบรมโกศ มีการเก็บอากรบ่อนเบี้ยอย่างเป็นทางการ กระทั่งรัชกาลที่ 5 ช่วงปี พ.ศ. 2411 – 2453 ทรงเห็นโทษของการพนัน จึงสั่งเลิกบ่อนทั่วประเทศ

และในรัชกาลที่ 6 ได้ประกาศปิดบ่อนทั้งหมดเมื่อวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2460 นับแต่นั้น การพนันจึงเป็นสิ่งผิดกฎหมายในไทย แม้ยังมีคนลักลอบเล่น และมีการถกเถียงเรื่องการเปิดบ่อนถูกกฎหมาย มาจนถึงปัจจุบัน

ที่มา: ย้อนรอยเรื่องราว ‘การพนัน’ ในสังคมไทย (25 มกราคม 2021) [1]

เหตุผลที่ทำให้นักพนัน เสพติดการพนัน

จากการสำรวจข้อมูล พบว่าในปี 2564 มีสถิติการติดการพนันประมาณ 6.668 ล้านคน คิดเป็นเปอร์เซ็นต์ 20.6% ของผู้ที่เล่นการพนัน ซึ่งสาเหตุที่ทำให้คนติดการพนัน ก็ล้วนมาจากเหตุผลดังนี้

ความตื่นเต้นจากความไม่แน่นอน สมองปล่อยสารโดพามีน เมื่อมีความคาดหวังว่าจะชนะ ทำให้รู้สึกสนุก และอยากเล่นต่อ
ความคาดหวังผิดๆ และความเชื่อส่วนตัว นักพนันบางคนเชื่อว่าชนะครั้งต่อไปแน่ หรือต้องเล่นต่อเพื่อชดเชยการเสียครั้งก่อน
การหนีปัญหา และความเครียด การพนันกลายเป็นวิธีหลบความกังวล หรือความเบื่อหน่ายชั่วคราว ทำให้สมองเชื่อมโยงการเล่นกับความสุข
วงจรเสพติดทางจิตใจ การได้รับรางวัลหรือความสนุกชั่วคราวซ้ำๆ ทำให้เกิดพฤติกรรมเล่นต่อเนื่อง แม้รู้ว่ามีความเสี่ยง

พฤติกรรมการเสพติดการพนัน ของนักพนัน

จิตวิทยา การเสพติดพนัน เกิดจากสมอง มีการตอบสนองต่อความตื่นเต้น และความสุขขณะเล่น ทำให้บางคนควบคุมตัวเองไม่ได้ พฤติกรรมที่สังเกตได้ เช่น หงุดหงิดเมื่อหยุดเล่น เสียโอกาสในชีวิต การงาน หรือความสัมพันธ์

ซึ่งโดยทั่วไปจะมีพฤติกรรมการพยายามเล่นต่อ เพื่อเอาเงินคืน เล่นเพื่อหนีปัญหา ต้องพึ่งคนอื่นหาเงิน หรือทำผิดกฎหมายเพื่อพนัน เพิ่มเงินเดิมพันเพื่อรักษาความสนุก โกหกคนรอบตัว และคิดถึงการพนันอยู่ตลอด

ผู้ที่มีอาการหลายข้อถือว่าติดการพนัน ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพจิต หรือความรุนแรงต่อชีวิต การสังเกต และขอคำปรึกษา จึงสำคัญเพื่อป้องกันผลเสียรุนแรง

ที่มา: 10 วิธีเช็คโรคเสพติดการพนัน ปัญหาจริงจัง ทำลายทั้งครอบครัว (9 กันยายน 2020) [2]

วิธีป้องกัน และแก้ไขปัญหาเสพติดการพนัน

การติดการพนันเกิดจากสมองตอบสนองต่อความสนุกและความตื่นเต้น ทำให้ยับยั้งชั่งใจลดลงและต้องเล่นบ่อยขึ้นจนยากเลิก

รู้จักปฏิเสธ พูดคำว่า “ไม่” ทันทีเมื่ออยากเล่น หรือถูกชวนเล่น
บอกเหตุผล อธิบายสาเหตุที่ไม่เล่น เช่น เรื่องเงิน ครอบครัว หรือปัญหาสุขภาพจิต
หนีออกจากสถานการณ์ ถอยห่างจากเพื่อน สถานที่ หรืออุปกรณ์ที่กระตุ้นให้เล่น
นึกถึงผลเสีย คิดถึงผลเสียที่เกิดจากการพนันบ่อย ๆ เพื่อสร้างความตระหนักและใช้เป็นเหตุผลยับยั้งตัวเอง
ปรึกษาจิตแพทย์ โรคติดการพนันเป็นความผิดปกติทางสมอง การรักษาอาจต้องใช้ยาและปรับพฤติกรรมร่วมกัน

ที่มา: โรคติดการพนันวิธีป้องกันและแก้ไข(บทความสุขภาพจิต) (29 กันยายน 2021) [3]

เปรียบเทียบ พฤติกรรมของนักเดิมพันทั่วไป vs นักเดิมพันผีพนัน

การพนันเป็นกิจกรรมที่หลายคนทำเพื่อความสนุก หรือความตื่นเต้น แต่พฤติกรรมของผู้เล่นแต่ละคน แตกต่างกันอย่างชัดเจน ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ดังนี้

นักเดิมพันทั่วไป

นักเดิมพันทั่วไปเล่นพนันเพื่อความสนุก หรือคลายเครียด ซึ่งการเล่นจะมีการกำหนดขอบเขตของเวลา และเงินในการเล่น รู้ตัวว่าเมื่อไรควรหยุด และสามารถเลี่ยงการเล่น เมื่อเสียเงินเกินตัว
การพนันสำหรับนักเดิมพันทั่วไป เป็นกิจกรรมเสริม ไม่ใช่สิ่งควบคุมชีวิต
ตัวอย่างเช่น คนที่ไปเล่นไพ่กับเพื่อนสัปดาห์ละครั้ง แค่ลุ้นสนุกๆ กับจำนวนเงินที่พอดี และกลับบ้านโดยไม่กระทบชีวิตประจำวัน หรือการงาน

นักเดิมพันผีพนัน

นักเดิมพันประเภทนี้ จะมีพฤติกรรมการเล่นที่ติด จนไม่สามารถควบคุมตัวเองได้ ซึ่งจะเล่นทุกครั้งที่มีโอกาส แม้จะเสียเงิน หรือมีปัญหาในชีวิตประจำวัน ก็ยังพยายามเล่นต่อ เพื่อหวังเอาเงินคืน หรือแค่ต้องการความตื่นเต้น
สมองเริ่มเชื่อมโยงการพนันกับความสุข ทำให้เกิดพฤติกรรมเสพติด
ตัวอย่างเช่น คนที่ไปคาสิโนบ่อยๆ ใช้เงินเกินตัวจนเป็นหนี้ ต้องพึ่งครอบครัวหาเงิน หรือแม้แต่ทำผิดกฎหมายเพื่อเล่นต่อ

บทส่งท้าย จับตาดู พฤติกรรมนักพนัน

จับตาดู พฤติกรรมนักพนัน เพราะการพนันไม่ใช่แค่ความสนุก แต่เสี่ยงต่อเงิน ครอบครัว และสุขภาพจิต พฤติกรรมติดพนันเกิดจากความตื่นเต้น ความเชื่อผิดๆ และหนีปัญหา การควบคุมตัวเอง และตั้งขอบเขตจึงสำคัญเพื่อป้องกันผลเสียรุนแรง

พฤติกรรมของคนติดพนัน เกิดจากอะไรได้บ้าง ?

พฤติกรรมติดพนัน เกิดจากความตื่นเต้น ความเชื่อผิดๆ ว่าต้องเอาเงินคืน และใช้การพนันหนีปัญหา รวมถึงแรงกดดันจากสังคม และสิ่งแวดล้อม การเข้าใจสาเหตุ จะช่วยให้ควบคุมตัวเอง และป้องกันปัญหารุนแรงได้

พฤติกรรมของนักพนัน มีผลเสียอย่างไร ?

พฤติกรรมของนักพนันที่เล่นเกินขอบเขต สามารถส่งผลเสียต่อชีวิตได้หลายด้าน ทั้งเรื่องการเงิน ครอบครัว และความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง นอกจากนี้ ยังทำให้เกิดความเครียด จิตใจหดหู่ หรือปัญหาสุขภาพจิต การควบคุมตัวเอง และเล่นพนันอย่างมีสติ จึงสำคัญเพื่อป้องกันผลเสียเหล่านี้