ประวัติ ความเป็นมาของไพ่ จากกระดาษจีนสู่เกมพนันยอดนิยม

Ye Jin
8 ธ.ค. 25
17:24
103 views

ประวัติ ความเป็นมาของไพ่ เชื่อมโยงวัฒนธรรม การเล่นเกม และการพนันมายาวนาน ตั้งแต่ไพ่กระดาษยุคแรกในจีนจนเป็นไพ่สำรับ 52 ใบที่ใช้ทั่วโลก ไพ่สะท้อนแนวคิดเรื่องเวลา ชีวิต และความเชื่อ จนกลายเป็นพื้นฐานของเกมเดิมพันและการดูดวง

ความหมายของไพ่
ประวัติความเป็นมาของไพ่ที่ใช้ในการพนัน
ความหมายของสัญลักษณ์หน้าไพ่

นิยามความหมายของไพ่ ที่ใช้ในการพนัน

ไพ่ที่ใช้ในการพนันคืออุปกรณ์ขนาดพกพาที่ทำจากกระดาษแข็งหรือพลาสติก ออกแบบมาให้มีหน้าไพ่แตกต่างกันเพื่อใช้ตัดสินผลของเกม โดยรูปแบบที่พบมากที่สุดคือไพ่สำรับ 52 ใบ แบ่งเป็น 4 ดอก ได้แก่ โพดำ โพแดง ข้าวหลามตัด และดอกจิก

ในแต่ละดอกมีแต้มตั้งแต่ A, ตัวเลข 2–10 ไปจนถึง J Q K ซึ่งถูกกำหนดให้มีค่าตามกติกาของเกมที่เล่น บางเกมอาจมีการใช้โจ๊กเกอร์เพิ่มเพื่อให้กติกาหรือรูปแบบการเล่นหลากหลายขึ้น หน้าที่ของหน้าไพ่คือทำให้แต่ละใบมีสถานะชัดเจน ส่วนด้านหลังถูกออกแบบให้เหมือนกันทุกใบเพื่อไม่ให้รู้ว่าเป็นไพ่ใบไหน

ไพ่หนึ่งสำรับสามารถนำไปใช้ได้หลายเกม ขึ้นอยู่กับกติกา ทักษะ และโอกาสของผู้เล่น และแม้ไพ่จะมีบทบาทในด้านอื่น เช่น การมายากลหรือการดูดวง แต่เมื่ออยู่ในบริบทการพนัน ไพ่ทำหน้าที่เป็นเครื่องมือกลางที่ใช้สร้างความสุ่มและกำหนดผลลัพธ์ตามกติกาเท่านั้น

ที่มา: ไพ่ (23 มิถุนายน 2025) [1]

ประวัติความเป็นมาของไพ่ที่ใช้ในการพนัน

ประวัติของไพ่ที่ใช้ในการพนันเริ่มต้นจากจีน ซึ่งเป็นผู้พัฒนากระดาษราวปี ค.ศ. 200 และต่อมาได้สร้างไพ่กระดาษขึ้นในช่วงศตวรรษที่ 9 ทำให้ไพ่กลายเป็นอุปกรณ์เล่นเกมที่พกพาง่ายและนิยมอย่างกว้างขวาง ไพ่ยุคแรกถูกทำจากเส้นใยพืช กดเป็นแผ่น และพิมพ์ลวดลายด้วยแม่พิมพ์ไม้

ก่อนจะได้รับความนิยมมากจนมีการออกข้อห้ามข้าราชการเล่นพนันและควบคุมการผลิตไพ่ในศตวรรษที่ 18 การเดินทางและการค้าระหว่างดินแดนทำให้ไพ่แพร่จากจีนไปยังตะวันตก โดยชาวอาหรับรับเทคโนโลยีกระดาษจากจีนหลังเหตุการณ์ที่เมืองซามาร์แคนด์ในปี ค.ศ. 751 และนำเข้าสู่ยุโรป

จนยุโรปเริ่มมีหลักฐานเกมไพ่ชัดเจนในปี ค.ศ. 1377 เมื่อพบไพ่ในเยอรมนีและสเปน เมื่อเทคโนโลยีการพิมพ์พัฒนาขึ้น ไพ่ก็ถูกผลิตอย่างแพร่หลายและกลายเป็นอุปกรณ์มาตรฐานที่ถูกนำไปใช้ทั้งในเกมทั่วไปและในการพนันที่ต้องอาศัยไพ่เป็นตัวกำหนดกติกาและผลแพ้ชนะ

ที่มา: กำเนิด “ไพ่” การ์ดที่ฮิตทุกถิ่น แรกเริ่มมาจากไหน (18 กันยายน 2022) [2]

เกมการเดิมพันที่ใช้ไพ่เป็นอุปกรณ์หลัก

เกมเดิมพันที่ใช้ไพ่เป็นอุปกรณ์หลักคือกลุ่มเกมที่อาศัยหน้าไพ่เป็นตัวกำหนดผลลัพธ์ ทำให้กติกาเข้าใจง่ายและมีรูปแบบการเล่นที่ชัดเจน เกมเหล่านี้ต่างกันที่วิธีนับแต้ม การตัดสินผล และการตัดสินใจของผู้เล่น แต่หลักใหญ่เหมือนกันคืออาศัยไพ่เป็นหัวใจของเกมทั้งหมด

เกมไพ่ บาคาร่า เกมที่ใช้การนับแต้มพื้นฐานระหว่างฝั่ง “ผู้เล่น” และ “เจ้ามือ” ใครได้ใกล้ 9 มากกว่าชนะ ไม่มีทักษะซับซ้อน ใช้แค่การเลือกฝั่งและรอผล
แบล็คแจ็ค เกมที่มุ่งรวมแต้มให้ใกล้ 21 มากที่สุดโดยไม่ให้เกิน ผู้เล่นต้องตัดสินใจว่าจะจั่วหรือพอ เป็นเกมที่ผสมระหว่างคณิตศาสตร์ง่ายๆ กับการอ่านสถานการณ์
โป๊กเกอร์ เกมที่ใช้การจัดลำดับไพ่และการตัดสินใจเป็นหลัก ผู้เล่นต้องประเมินไพ่ในมือร่วมกับไพ่กลางบนโต๊ะ รวมถึงอ่านพฤติกรรมคู่แข่ง เป็นเกมที่ใช้ทั้งดวงและกลยุทธ์
ป๊อกเด้ง เกมพื้นฐานที่หลายคนคุ้นเคย ใช้การรวมแต้มจากไพ่สองใบให้ใกล้ 9 มากที่สุด เล่นไว รู้ผลเร็ว และเล่นได้หลายมือพร้อมกัน
รัมมี่ (ดัมมี่) เกมที่เน้นการจับคู่ไพ่ให้เป็นชุดตามรูปแบบ เช่น ไพ่เรียงหรือไพ่ตอง ผู้เล่นต้องจัดไพ่ให้ลงตัวก่อนใคร เป็นเกมที่ใช้ไหวพริบและการวางแผน
แคง เกมไทยที่เน้นการถือแต้มให้เหลือน้อยที่สุด ผู้เล่นต้องทิ้งไพ่และเลือกจังหวะ “แคง” เพื่อขอเปิดไพ่วัดผล เป็นเกมที่ใช้การอ่านว่าสถานการณ์เหมาะจะวัดดวงเมื่อไหร่

ถอดความหมายของสัญลักษณ์หน้าไพ่

สัญลักษณ์ และองค์ประกอบบนไพ่หนึ่งสำรับถูกตีความเชื่อมโยงกับธรรมชาติ เวลา และชีวิตมนุษย์ ในเชิงสัญลักษณ์ไพ่ 52 ใบถูกมองว่าแทนจำนวนสัปดาห์ในหนึ่งปี ส่วนหน้าไพ่ตัวเลขรวมกันได้ 364 แต้ม และเมื่อรวมค่า J Q K รวมถึงโจ๊กเกอร์ที่แทนวันพิเศษ ก็ครบเท่าจำนวนวันในหนึ่งปีพอดี

สีแดง–ดำในไพ่ถูกมองว่าแทนพื้นที่ของโลกที่รับแสงและไม่รับแสง หน้าไพ่ J Q K สื่อถึงช่วงวัยมนุษย์ ส่วนสัญลักษณ์ทั้งสี่ ดอกจิก ข้าวหลามตัด โพแดง และโพดำ มักตีความว่าแทนความรู้ เงินทอง ความรัก และความตายตามลำดับ

นอกจากนี้ ทิศทางที่ตัวละครบนไพ่หันหน้าไปยังสัญลักษณ์ต่างๆ ยังถูกอธิบายว่าเป็นภาพสะท้อนพฤติกรรมคนในแต่ละช่วงอายุ ตั้งแต่ความสนใจเรื่องความรู้ การเงิน ความรัก ไปจนถึงความกลัวความตาย ซึ่งเป็นสิ่งที่ทุกคนหลีกเลี่ยงเหมือนกันทั้งหมด

ที่มา: สัมพันธ์กับชีวิตทั้งสิ้น! ทำไมไพ่ถึงมี 52 ใบ (18 เมษายน 2024) [3]

เปิดสถิติความนิยมในการเล่นไพ่ของคนไทย

งานสำรวจหลายปีชี้ให้เห็นว่าการเล่นไพ่และการพนันเป็นพฤติกรรมที่พบได้ทั่วไปในสังคมไทย โดยข้อมูลจากปี 2019 ระบุว่าคนไทยอายุ 15 ปีขึ้นไปกว่า 30 ล้านคน หรือราว 57% เคยเล่นพนันอย่างน้อยหนึ่งรูปแบบ ขณะที่จำนวนผู้เล่นหน้าใหม่เพิ่มขึ้นกว่า 7 แสนคน ในปีเดียว

กลุ่มเยาวชนก็มีส่วนเกี่ยวข้องไม่น้อย เช่น ผู้เล่นอายุ 15–18 ปีมีประมาณ 7 แสนคน และกลุ่มวัย 19–25 ปีมีราว 3 ล้านคน นอกจากนี้รายงานช่วงปี 2024–2025 ยังพบว่าการพนันที่เกี่ยวกับไพ่และเกมเสี่ยงโชคยังคงเป็นกิจกรรมที่คนหลายวัยรู้จักและเคยมีส่วนร่วม

ตัวเลขเหล่านี้สะท้อนว่า การพนันรวมถึงการเล่นไพ่ยังคงเข้าถึงคนไทยทุกช่วงอายุได้ง่าย และมีแนวโน้มแพร่กว้างขึ้นอย่างต่อเนื่อง แม้จะมีกฎหมายจำกัดและข้อห้ามก็ตาม

เปรียบเทียบ ไพ่ที่ใช้ในการเดิมพัน vs ไพ่ที่ใช้ในการดูดวง

ไพ่ถูกใช้ในสองวัตถุประสงค์หลักคือเพื่อ “การเดิมพัน” และ “ใช้ดูดวง” แม้จะเป็นไพ่เหมือนกัน แต่แนวคิด วิธีใช้ และความหมายแตกต่างกันอย่างชัดเจน ดังนี้

ไพ่ที่ใช้ในการเดิมพัน

ไพ่เล่นพนันอย่างไพ่ป๊อกหรือไพ่สากล 52 ใบถูกสร้างมาเพื่อใช้ในเกมที่มีกติกาตายตัว หน้าไพ่แต่ละใบมีค่าคงที่ เช่น แต้ม เลข และดอกไพ่ เพื่อใช้คำนวณผลแพ้ชนะ
เกมส่วนใหญ่เน้นโอกาส สถิติ และการเรียงลำดับไพ่เป็นหลัก จึงไม่มีการตีความสัญลักษณ์เชิงลึก ทุกใบมีความหมายในเชิงตัวเลขมากกว่าเชิงจิตวิทยา

ไพ่ที่ใช้ในการดูดวง

ไพ่ทาโรต์หรือไพ่ยิปซีมีจำนวนใบมากกว่า เช่น 78 ใบ พร้อมภาพและสัญลักษณ์ที่ออกแบบมาให้ตีความ ไม่ได้ใช้กติกาทางคณิตศาสตร์ แต่ใช้การเชื่อมโยงความหมาย เช่น ความรัก การงาน ความคิด หรือสถานการณ์ที่ผู้ถามกำลังเจอ
การอ่านไพ่ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ ความเข้าใจสัญลักษณ์ และการตีความของผู้อ่าน ไม่ใช่แต้มตายตัว จึงไม่ใช่ไพ่สำหรับการตัดสินแพ้ชนะ แต่เป็นไพ่สำหรับสื่อความหมาย

ประวัติ ความเป็นมาของไพ่ โดยสังเขป

ประวัติ ความเป็นมาของไพ่ แสดงว่าไพ่ไม่ได้เป็นแค่เครื่องมือเล่นเกมหรือพนัน แต่สะท้อนวัฒนธรรม ความเชื่อ และแนวคิดเรื่องเวลาและชีวิต ตั้งแต่ไพ่กระดาษจีนจนถึงไพ่สำรับ 52 ใบที่ใช้ทั่วโลก ปัจจุบันไพ่ถูกนำไปใช้ทั้งในการเดิมพัน เกมสันทนาการ และการดูดวง ขึ้นอยู่กับวิธีใช้

ทำไม ไพ่ 1 สำรับถึงมี 52 ใบ ?

จำนวนไพ่ 52 ใบในหนึ่งสำรับเชื่อมโยงกับปฏิทินโลกเป็นหลัก เพราะแบ่งเป็น 52 สัปดาห์ของหนึ่งปีพอดี และยังแบ่งเป็น 4 ชุดแทน 4 ฤดูกาล ส่วนจำนวนใบในแต่ละชุดคือ 13 ใบก็เท่ากับจำนวนสัปดาห์เฉลี่ยของหนึ่งฤดู ทำให้ไพ่สำรับแบบตะวันตกถูกยึดเป็นมาตรฐานสืบต่อมาจนถึงปัจจุบัน

การเล่นไพ่ ถือว่าเป็นการพนันเสมอไปหรือไม่ ?

การเล่นไพ่ไม่ได้เป็นการพนันเสมอไป เพราะไพ่คืออุปกรณ์ที่ใช้เล่นได้หลายแบบ จะเป็นการพนันก็ต่อเมื่อมีการวางเงินหรือผลประโยชน์เข้ามาเกี่ยว ดังนั้นสิ่งที่กำหนดไม่ใช่ตัวไพ่ แต่คือวิธีที่เล่นมากกว่า