สำรวจ สมองของนักพนัน และเหตุผลที่ทำให้คนติดพนัน

Ye Jin
10 พ.ย. 25
17:42
26 views

สำรวจ สมองของนักพนัน ช่วยให้เข้าใจพฤติกรรมและความคิดเบื้องหลังการเล่น ไม่ใช่แค่เรื่องเงิน แต่เกี่ยวกับวิธีสมองตอบสนองต่อความตื่นเต้นและรางวัล เนื้อหานี้จะพาไปรู้จักที่มาของการพนันในไทย ความสนุก สาเหตุการเสพติด และความแตกต่างระหว่างนักพนันกับนักเดิมพันทั่วไป

อธิบายเกี่ยวกับนักพนัน
สาเหตุของความสนุกในการพนัน
เข้าใจสมอง และความคิดของนักพนัน

ทำความเข้าใจเกี่ยวกับนักพนัน

นักพนันไม่ใช่แค่คนที่อยากรวยหรือชอบเสี่ยง แต่คือคนที่หลงเข้าไปในวงจรของความหวัง ความตื่นเต้น และบางครั้งก็ความสิ้นหวัง การพนันสำหรับบางคนเริ่มจากความสนุก แต่เมื่อมีได้มีเสีย ความรู้สึกอยากเอาคืนและความเชื่อว่า “รอบหน้าอาจจะได้” ทำให้ยากจะหยุด

การจะเข้าใจนักพนันจึงต้องมองให้ลึกกว่าภาพภายนอก ว่าข้างในเขาอาจกำลังหาทางออกบางอย่างในชีวิต การเข้าใจไม่ได้แปลว่าสนับสนุน แต่คือการมองเห็นมนุษย์คนหนึ่งที่หลงทาง และอาจยังต้องการโอกาสในการเริ่มต้นใหม่อีกครั้ง

การพนัน คืออะไร มีรูปแบบใดบ้าง

การพนัน คือการเสี่ยงทายผลของเหตุการณ์เพื่อหวังผลตอบแทนเป็นเงินหรือของมีค่า มีหลายรูปแบบทั้งการเล่นเกมอย่างไพ่ หรือลูกเต๋า การเดิมพันผลการแข่งขัน เช่น แทงบอล หรือแข่งม้า รวมถึงการทายผลที่ไม่เกี่ยวกับการแข่งขันอย่างการซื้อหวย ซึ่งทั้งหมดล้วนอาศัย “โชค” เป็นปัจจัยสำคัญในการตัดสินผลแพ้ชนะ (30 ตุลาคม 2025) [1]

การพนันในประเทศไทยมีมาตั้งแต่สมัยโบราณ เริ่มจากการเล่นพนันสัตว์ เช่น ชนไก่ ชนวัว หรือแข่งเรือ ซึ่งจัดในสถานที่ที่เรียกว่า “บ่อน” ต่อมาชาวต่างชาตินำการพนันแบบใหม่ เช่น หวยจากจีน เข้ามาเผยแพร่ โดยทางการเคยอนุญาตให้เปิดบ่อนได้แต่ต้องเสียภาษีหรือ “บ่อนเบี้ย” จนสมัยรัชกาลที่ 5 จึงมีการยกเลิกบ่อนทั่วประเทศ

ในสมัยรัชกาลที่ 6 มีการประกาศปิดบ่อนทั่วประเทศอย่างเป็นทางการในปี พ.ศ. 2460 ต่อมารัฐได้ออกพระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ. 2473 และแก้ไขใน พ.ศ. 2478 เพื่อควบคุมและจำกัดการเล่นพนัน โดยกำหนดชัดเจนว่าประเภทใดห้ามเล่นและประเภทใดต้องขออนุญาต เพื่อป้องกันไม่ให้ประชาชนได้รับผลเสียจากการพนัน

ที่มา: ย้อนอดีตการพนัน และวิวัฒนาการ “กาสิโน” (9 เมษายน 2025) [2]

ความสนุกในการพนัน เกิดจากสิ่งใด

หลายคนอาจสงสัยว่า ทำไมการพนันถึงให้ความรู้สึกสนุก และ ทำไม หยุดเล่นพนันถึงยาก ทั้งที่รู้ว่ามีความเสี่ยง คำตอบคือ ความสนุกเหล่านี้ไม่ได้มาจากเงินเพียงอย่างเดียว แต่เกิดจากกระบวนการทางสมองและอารมณ์ของคนเราที่ตอบสนองต่อความตื่นเต้นและความไม่แน่นอน โดยมีปัจจัยหลักๆ ดังนี้

สารโดพามีนในสมอง เมื่อเราได้ลุ้นหรือคาดหวังผลบางอย่าง สมองจะหลั่งสารโดพามีน ทำให้รู้สึกตื่นเต้นและมีความสุข ยิ่งผลไม่แน่นอน เช่น การหมุนสล็อตหรือรอผลหวย สมองยิ่งตอบสนองแรงขึ้น
ความรู้สึกท้าทาย และอยากเอาชนะ การพนันสร้างสถานการณ์ที่ทำให้ผู้เล่นรู้สึกว่ามีโอกาสชนะได้ จึงเกิดแรงกระตุ้นอยากลองอีกครั้ง แม้จะเคยแพ้มาก่อน
ความเชื่อว่าควบคุมผลได้ แม้ผลการพนันจะขึ้นอยู่กับดวง แต่ผู้เล่นมักคิดว่าตัวเองมีวิธีหรือเทคนิคบางอย่างที่ช่วยเพิ่มโอกาส จึงรู้สึกเหมือนได้ควบคุมเกม
ความหวังและความคาดหวัง ทุกครั้งที่เล่น คนจะมีความหวังว่า “ครั้งหน้าจะชนะ” ซึ่งทำให้เกิดความตื่นเต้นและอยากเล่นต่อ

สมอง และความคิดของนักพนันที่มีต่อการเล่นพนัน

ปัจจุบันการเข้าถึงการพนันง่ายขึ้นมาก ทั้งลอตเตอรี่ การพนันกีฬา และเกมออนไลน์ที่คล้ายการพนัน ทำให้เด็กและวัยรุ่นมีความเสี่ยงสูง เกือบ 2 ใน 3 ของวัยรุ่นอายุ 12–18 ปีเคยเล่นเกมลักษณะการพนัน และนักพนันวัย 20 ต้นๆ เป็นกลุ่มเติบโตเร็วที่สุด

สมองของนักพนันตอบสนองต่อความตื่นเต้นผ่านสารโดพามีน ในพื้นที่สมอง เช่น striatum, prefrontal cortex, amygdala และ hippocampus มีบทบาทเรื่องการตัดสินใจ และการจัดการความเครียด ทำให้บางคนควบคุมตัวเองได้ยาก ต้องเล่นมากขึ้นเพื่อพอใจ และอาจมีอาการถอนตัว

การเข้าถึงการพนันผ่านมือถือ โฆษณา และประสบการณ์ตั้งแต่เด็ก เช่น loot boxes ยิ่งเพิ่มความเสี่ยง โดยผู้ชายมีโอกาสเกิดปัญหาสูงกว่าผู้หญิง 2 ต่อ 1 และวัยรุ่นถึง 5% อาจพัฒนาปัญหาการพนันอย่างจริงจัง

ที่มา: How gambling affects the brain (1 กรกฎาคม 2023) [3]

สาเหตุที่ทำให้เกิดการเสพติดพนัน

สมองตอบสนองต่อรางวัลและความตื่นเต้น การเล่นพนันทำให้สมองหลั่งสารโดพามีน ซึ่งเป็นสารที่ทำให้รู้สึกสุขและตื่นเต้น ทำให้คนอยากเล่นซ้ำเพื่อไล่ตามความรู้สึกเดิม
พฤติกรรมล่าเดิมพัน (chasing losses) คนบางคนคิดว่าหากเสียเงินไปแล้ว รอบต่อไปอาจชนะ กลายเป็นวงจรที่ทำให้เล่นต่อโดยไม่หยุด
การคาดหวังและความไม่แน่นอน การพนันส่วนใหญ่ผลลัพธ์ไม่แน่นอน การที่ไม่รู้ว่าจะชนะหรือแพ้สร้างความตื่นเต้นและแรงกระตุ้นให้เล่นต่อ
สิ่งแวดล้อมและสังคม การเห็นคนรอบตัวเล่นการพนัน หรือโฆษณาที่เข้าถึงง่าย ทำให้เกิดความคิดว่านี่เป็นเรื่องปกติ และทำให้เด็กหรือวัยรุ่นเริ่มเล่นเร็ว
ปัจจัยส่วนบุคคลและอารมณ์ คนที่มีปัญหาความเครียด ซึมเศร้า หรือชอบเสี่ยง อาจใช้การพนันเป็นทางหนีจากความรู้สึกไม่ดี

เปรียบเทียบ สมอง และความคิดของนักพนัน vs นักเดิมพันทั่วไป

หลายคนอาจสงสัยว่าทำไมบางคนเล่นการพนันแค่สนุก แต่บางคนกลับติดจนเลิกไม่ได้ คำตอบไม่ได้อยู่ที่ความโลภเพียงอย่างเดียว แต่เกี่ยวข้องกับสมองและวิธีคิดของแต่ละคน เพราะวิธีที่สมองตอบสนองต่อความตื่นเต้นและรางวัลมีผลต่อการควบคุมตัวเองและการตัดสินใจ ทำให้พฤติกรรมการพนันแตกต่างกันไปในแต่ละคน สามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภทดังนี้

นักพนัน

สมองของคนกลุ่มนี้ตอบสนองต่อความตื่นเต้นและรางวัลแรงกว่าคนทั่วไป พื้นที่สำคัญที่ควบคุมการตัดสินใจทำงานได้ไม่เต็มที่ เวลาลุ้นพนัน สมองจะหลั่งสารที่ทำให้รู้สึกสนุกและตื่นเต้น ทำให้ต้องเล่นต่อแม้จะเสียเงินไปแล้ว บางคนยังคิดว่าต้องเล่นต่อเพื่อเอาคืนเงินที่เสียไป จึงติดเป็นวงจร

นักเดิมพันทั่วไป

นักเดิมพันทั่วไปสมองตอบสนองต่อความตื่นเต้นน้อยกว่า พื้นที่ควบคุมตัวเองทำงานได้ดี จึงสามารถกำหนดเงินและเวลาได้ พวกเขาเล่นเพื่อความสนุก ไม่ให้ความตื่นเต้นหรือความคาดหวังมาครอบงำ และหยุดเล่นได้เมื่อถึงขีดจำกัด

สำรวจ สมองของนักพนัน โดยสรุป

สำรวจ สมองของนักพนัน ช่วยให้เข้าใจว่าการเล่นพนันไม่ได้เป็นแค่เรื่องเงิน แต่เกี่ยวข้องกับสมองที่ตอบสนองต่อความตื่นเต้น และรางวัล ทำให้บางคนติดจนเลิกยาก ข้อมูลชี้ชัดว่าสมอง พฤติกรรม และสิ่งแวดล้อมล้วนส่งผลต่อความเสี่ยง การเล่นโดยตั้งขอบเขต และมีสติช่วยให้เล่นเพื่อความสนุกโดยไม่เสพติด

ทำไม นักพนันถึงเสพติดการพนันแบบเลิกไม่ได้ ?

นักพนันเลิกไม่ได้เพราะสมองตอบสนองต่อความตื่นเต้นและรางวัลแรง ทำให้สารโดพามีนหลั่งสร้างความสนุกและอยากเล่นต่อ แม้เสียเงินไปแล้ว ความคิดอยากเอาคืนเงินและการเข้าถึงการพนันง่าย จึงทำให้ติดเป็นวงจรยากเลิก

มีวิธีแนะนำการเล่นพนันแบบไม่ให้เสพติดหรือไม่ ?

การเล่นพนันแบบไม่ให้ติดต้องเริ่มจากกำหนดขอบเขตเงินและเวลาให้ชัดเจน รู้จักหยุดเมื่อถึงขีดจำกัด และอย่าใช้การพนันเป็นทางหนีปัญหา การมีสติและควบคุมอารมณ์จะช่วยให้เล่นเพื่อความสนุกโดยไม่เสี่ยงติดได้