เข้าใจ โรคย้ำคิดย้ำทำ กับการเดิมพัน เพื่อป้องกันปัญหาการเงิน

Ye Jin
23 พ.ย. 25
17:08
69 views

เข้าใจ โรคย้ำคิดย้ำทำ กับการเดิมพัน เป็นเรื่องสำคัญที่ช่วยให้เห็นภาพความเสี่ยงของการพนันต่อสุขภาพจิต ทั้งพฤติกรรมซ้ำๆ และความอยากเล่นที่ควบคุมไม่ได้ การรู้จักต้นเหตุ สาเหตุ และสถิติผู้เสี่ยง จะช่วยให้ผู้เล่นหรือคนรอบข้างสังเกตตัวเองและป้องกันปัญหาที่อาจลุกลามได้

ความหมายของการเดิมพันในการพนัน
โรคย้ำคิดย้ำทำในการพนันคืออะไร
ความต่างของโรคย้ำคิดย้ำทำและการเสพติดการพนัน

เข้าใจความหมายของการเดิมพันในการพนัน

การเดิมพันหรือการพนันคือการเสี่ยงสิ่งมีค่า เช่น เงินหรือของสะสม กับเหตุการณ์ที่ไม่แน่นอน เพื่อหวังผลตอบแทน โดยมี 3 องค์ประกอบหลักคือ สิ่งที่ใช้เดิมพัน ความเสี่ยง และรางวัล การพนันอาจรู้ผลทันที เช่น ทอยลูกเต๋า หมุนรูเล็ต แข่งม้า หรือเป็นการเดิมพันระยะยาวเช่นพนันผลการแข่งขันกีฬา

คำว่า gaming หมายถึงการพนันถูกกฎหมายหรือกิจกรรมออนไลน์ไม่ใช้เงินจริง ตลาดการพนันถูกกฎหมายมีมูลค่าระดับโลก เช่น ปี 2009 ประมาณ 335 พันล้านดอลลาร์ และมีประวัติยาวนานหลายพันปี ตั้งแต่ลูกเต๋าเมโสโปเตเมีย 3000 ปีก่อน ค.ศ. จีน 1000 ปีก่อน ค.ศ. ไพ่และโดมิโนศตวรรษที่ 9–10 และโป๊กเกอร์เปอร์เซียศตวรรษที่ 17

คาสิโน Ridotto แห่งแรกเปิดปี 1638 ยุโรป ส่วนสิงคโปร์เปิดคาสิโนถูกกฎหมายปี 2010 และสหรัฐฯ เกือบห้ามการพนันต้นศตวรรษที่ 20 ก่อนผ่อนคลายกฎหมาย แสดงให้เห็นว่าการพนันเป็นกิจกรรมเสี่ยงที่มีรางวัลเกิดขึ้นมานานและมีการควบคุมต่างกันตามประเทศและยุคสมัย

ที่มา: Gambling (26 ตุลาคม 2025) [1]

อธิบายเกี่ยวกับโรคย้ำคิดย้ำทำ

โรคย้ำคิดย้ำทำ เป็นปัญหาสุขภาพจิตที่เกิดจากการมีความคิดรบกวนซ้ำๆ จนควบคุมไม่ได้ ทำให้รู้สึกกังวลและต้องทำพฤติกรรมบางอย่างซ้ำๆ เพื่อคลายความไม่สบายใจ เช่น ล้างมือบ่อย ตรวจประตูซ้ำ จัดสิ่งของให้สมบูรณ์แบบ หรือหลีกเลี่ยงสิ่งที่คิดว่าสกปรก

ผู้ป่วยรู้ว่าความคิด และการกระทำเหล่านี้ไม่สมเหตุสมผล แต่หยุดไม่ได้เพราะทำแล้วรู้สึกโล่งใจชั่วคราว โรคนี้เกิดได้กับคนทุกวัย มักเริ่มในช่วงเด็กหรือวัยรุ่น การรักษาหลักคือจิตบำบัดควบคู่กับการใช้ยาเพื่อช่วยควบคุมอาการ

ที่มา: โรคย้ำคิดย้ำทำ (OCD) (18 มกราคม 2024) [2]

โรคย้ำคิดย้ำทำในการพนัน คืออะไร

โรคย้ำคิดย้ำทำในการพนัน คือพฤติกรรมที่ผู้เล่นมีความคิด หรือความกังวลเกี่ยวกับการเดิมพันซ้ำๆ จนควบคุมไม่ได้ เช่น รู้สึกว่าต้องเดิมพันแบบเดิมซ้ำเพื่อชดเชยการเสียเงินก่อนหน้า ตรวจผลการเดิมพันซ้ำหลายครั้ง หรือมี “พิธีกรรม” ก่อนเดิมพัน ซึ่งเป็นสาเหตุว่า ทำไม เลิกพนันไม่ได้

แม้ว่าผู้เล่นจะรู้ว่าการทำซ้ำเหล่านี้ไม่ได้ช่วยให้ชนะมากขึ้น แต่ก็หยุดไม่ได้เพราะทำแล้วรู้สึกโล่งใจชั่วคราว พฤติกรรมแบบนี้สามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเสียเงินมากขึ้นและส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน

โรคย้ำคิดย้ำทำในการพนันจึงไม่ใช่แค่เรื่องโชคหรือเทคนิค แต่เกี่ยวข้องกับสุขภาพจิตโดยตรง การเข้าใจและสังเกตพฤติกรรมตัวเองจึงเป็นเรื่องสำคัญเพื่อควบคุมการพนันให้ไม่ลุกลามเป็นปัญหา

สาเหตุของการเกิดโรคย้ำคิดย้ำทำในการพนัน

หลายคนอาจสงสัยว่าทำไมบางคนถึงติดการพนันจนควบคุมตัวเองไม่ได้ ทั้งที่รู้ว่ามันเสี่ยง สาเหตุส่วนหนึ่งมาจากพฤติกรรมแบบโรคย้ำคิดย้ำทำ ซึ่งทำให้เกิดความคิดหรือการทำซ้ำเกี่ยวกับการเดิมพันอย่างไม่มีเหตุผล ปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคย้ำคิดย้ำทำในการพนันสามารถสรุปได้ดังนี้

ความเครียดและความกังวล ผู้เล่นอาจใช้การพนันเป็นวิธีผ่อนคลาย แต่เมื่อเกิดความคิดเรื่อง “ต้องชนะ” หรือ “ต้องชดเชยการเสียเงิน” ก็ทำให้เดิมพันซ้ำๆ
สมองตอบสนองต่อรางวัลและความเสี่ยง การทำตามขั้นตอนซ้ำๆ จะให้ความรู้สึกโล่งใจชั่วคราว ทำให้เกิดพฤติกรรมซ้ำ
ปัจจัยทางสังคม เพื่อนหรือสื่อที่เน้นเรื่องโชคและเทคนิค สามารถกระตุ้นให้เกิดความคิดและการกระทำซ้ำๆ
ประสบการณ์ส่วนตัว การเคยชนะรางวัลใหญ่ทำให้เชื่อว่าพฤติกรรมซ้ำๆ จะนำไปสู่ผลลัพธ์แบบเดิม

สถิติการเป็นโรคย้ำคิดย้ำทำในการเล่นพนัน

สถิติปี 2566 พบว่าคนไทยอายุ 15–25 ปี กว่า 3 ล้านคนเล่นพนันออนไลน์ และมี 1.4 ล้านคนเสี่ยงติดพนัน เพิ่มความเสี่ยงซึมเศร้า ความคิดฆ่าตัวตาย และใช้สารเสพติด 2–5 เท่า โดยเริ่มเล่นเฉลี่ยอายุ 19.5 ปี

การพนันยอดนิยมได้แก่ สล็อต หวย ไพ่ และพนันฟุตบอล กลุ่มวัยรุ่น 15–18 ปีมีหนี้เฉลี่ย 4,488 บาทต่อคน ส่วน 19–25 ปี เฉลี่ย 11,567 บาทต่อคน องค์การอนามัยโลกจัดให้พฤติกรรมติดพนันเป็นความผิดปกติทางจิต ผู้เล่นมักหมกมุ่น ย้ำคิดย้ำทำ และอาจมีภาวะซึมเศร้า โรคอารมณ์สองขั้ว หรือใช้สารเสพติดร่วม

งานวิจัยพบว่าผู้ติดพนันกว่า 70% มีภาวะซึมเศร้าแบบขั้วเดียว 30% มีแบบสองขั้ว และ 17–24% มีความคิดหรือพยายามฆ่าตัวตาย โดยมักมีพฤติกรรมเล่นเกินควบคุม ทุ่มเดิมพัน พยายามเอาคืน หมกมุ่น โกหก และกระทบชีวิตประจำวัน หากเริ่มเห็นสัญญาณควรรีบขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญ

ที่มา: คนรุ่นใหม่กับโรคติดพนัน และสัญญาณเตือนวิกฤตสุขภาพจิต (10 กันยายน 2024) [3]

เปรียบเทียบ โรคย้ำคิดย้ำทำ vs โรคเสพติด ในการพนัน

หลายคนอาจสงสัยว่าการติดการพนันเกิดจากอะไร บางครั้งพฤติกรรมนี้อาจเกี่ยวข้องกับโรคย้ำคิดย้ำทำ (OCD) หรืออาจเป็นโรคเสพติดจริงๆ การทำความเข้าใจความแตกต่างระหว่างสองโรคนี้ช่วยให้รับมือและป้องกันปัญหาได้ถูกวิธี

โรคย้ำคิดย้ำทำในการเล่นพนัน

ผู้เล่นมักมีความคิดหรือภาพซ้ำๆ เกี่ยวกับการเดิมพัน เช่น คิดว่าต้องวางเดิมพันในรูปแบบเดิมหรือทำตามพิธีกรรมบางอย่างเพื่อควบคุมผลลัพธ์ แม้ผู้ป่วยรู้ว่าความคิดเหล่านี้ไม่สมเหตุสมผล แต่ก็ไม่สามารถหยุดตัวเองได้ พฤติกรรมนี้เน้นที่ความวิตกกังวลและความต้องการบรรเทาความเครียดทันที

โรคเสพติดการพนัน

ผู้เล่นไม่สามารถควบคุมความอยากเล่นได้ มักเกิดจากสมองตอบสนองต่อความตื่นเต้นและรางวัลของการพนัน ทำให้ต้องเล่นต่อเนื่องเพื่อให้ได้ความพึงพอใจ ความเสพติดมักส่งผลรุนแรงต่อชีวิต เช่น สูญเสียเงินมาก ขาดงาน ขาดเรียน และอาจเกิดภาวะซึมเศร้าหรือใช้สารเสพติดร่วม

เข้าใจ โรคย้ำคิดย้ำทำกับการเดิมพัน โดยสังเขป

เข้าใจ โรคย้ำคิดย้ำทำกับการเดิมพัน ช่วยให้เห็นว่าการพนันไม่ใช่แค่เรื่องโชคหรือเทคนิค แต่เกี่ยวข้องกับสุขภาพจิตโดยตรง ทั้งพฤติกรรมซ้ำๆ ความคิดหมกมุ่น และความเสี่ยงติดพนัน การรู้จักสาเหตุ สถิติ และสัญญาณเตือน จะช่วยให้ผู้เล่นควบคุมตัวเองได้ ลดความเสียหาย และเล่นอย่างมีสติ

ทำไมคนเล่นพนันถึงย้ำคิดย้ำทำ ?

คนเล่นพนันมักย้ำคิดย้ำทำเพราะสมองเชื่อมโยงความสนุกและรางวัลกับการเดิมพัน ทำให้เกิดความคิดซ้ำๆ ว่าต้องเล่นต่อหรือทำตามรูปแบบเดิมเพื่อควบคุมผลลัพธ์ และพฤติกรรมนี้ยังช่วยลดความวิตกกังวลชั่วคราว แม้รู้ว่าการกระทำนั้นไม่สมเหตุสมผล

หากเล่นการพนันโดยขาดการย้ำคิดย้ำทำ จะเป็นอย่างไร ?

หากเล่นการพนันโดยไม่ย้ำคิดย้ำทำ ผู้เล่นจะมีโอกาสควบคุมตัวเองได้ดีขึ้นและลดความเสี่ยงสูญเสียเงินหรือเวลามากเกินไป การตัดพฤติกรรมซ้ำๆ ช่วยให้เล่นพนันเป็นเรื่องสนุก ไม่เครียด และไม่ส่งผลเสียต่อชีวิตประจำวัน ทำให้สามารถตั้งขอบเขต และจัดการการเล่นได้อย่างมีสติ